Types of Computer in Marathi

संगणक हे आजच्या युगातील महत्त्वाचे घटक आहेत. संगणकाचे वेगवेगळे प्रकार असू शकतात; त्याचे आकारानुसार,वेगानुसार,माहिती साठवण्यानुसार त्याचे वर्गीकरण केलेले असते. बँक, ऑफिस, रेल्वे स्टेशन, शाळा, वैयक्तिक कामासाठी वापर, अशा अनेक ठिकाणी संगणकाचा वापर केला जातो. पण ज्या ठिकाणी आपण संगणक वापरत आहोत, त्या ठिकाणी कामानुसार संगणकाचा प्रकारही बदलला जातो.

आजच्या लेखामध्ये आपण संगणकाचे प्रकार(Types of Computer in Marathi) आणि त्याचे कार्य यासंदर्भात माहिती पाहणार आहोत. चला पाहूया!

Table of Contents

Micro computer | मायक्रो संगणक

मायक्रो कॉम्प्युटरचा वापर वैयक्तिक कामांसाठी केला जातो, म्हणून त्यांना वैयक्तिक संगणक (पर्सनल कॉम्प्युटर) असेही म्हणतात. १९७० मध्ये इंटेल कंपनीने मायक्रोप्रोसेसरचा शोध लावला. प्रोसेसर, मेमरी, संचयण (स्टोरेज), तसेच इनपुट आणि आउटपुट साधने या सर्व गोष्टी मायक्रो कॉम्प्युटरमध्ये एकाच युनिटमध्ये असतात. मायक्रो कॉम्प्युटरचे मुख्य घटक म्हणजे प्रोसेसर आणि मेमरी. प्रोसेसर हा संगणकातील माहितीचे इतर घटकांमध्ये संप्रेषण करतो, त्यामुळे त्याला संगणकाचा मेंदू असे संबोधले जाते. मेमरीच्या सहाय्याने संगणक माहिती संग्रहित ठेवतो.

सर्वात पहिले शोध लागलेले मायक्रो कॉम्प्युटर म्हणजे Altair 8800, जो बाजारात उपलब्ध झाला. त्यानंतर Apple, IBM आणि इतर कंपन्यांनीही आपापले मायक्रो कॉम्प्युटर मॉडेल्स लाँच केले. घरात ऑफिसचे काम करत असताना आपण मायक्रो कॉम्प्युटरचा वापर करू शकतो. जसे इंटरनेट वापरणे, गेम खेळणे, मल्टिमीडिया वापरणे इत्यादीसाठी मायक्रो कॉम्प्युटर उपयुक्त ठरतो. त्याचप्रमाणे, ऑफिसमध्ये ई-मेल करण्यासाठी, डेटा तयार करण्यासाठीही याचा वापर केला जातो. विविध प्रयोगशाळांमध्ये सुद्धा मायक्रो कॉम्प्युटरचा वापर होतो, जसे सॉफ्टवेअर विकासासाठी, डेटा ट्रान्सफरसाठी इत्यादी. हे संगणक आकाराने लहान असल्यामुळे त्यांना कुठल्याही टेबलवर सहज ठेवता येते.

मायक्रो कॉम्प्युटरचे काही प्रकार खालीलप्रमाणे आहेत, त्याविषयी आपण जाणून घेऊया.

Desktop computer | डेस्कटॉप कम्प्युटर

वैयक्तिक वापरासाठी डेस्कटॉप संगणकाचा सर्वाधिक वापर केला जातो. डेस्कटॉप या नावावरूनच कळते की हा संगणक टेबलवर ठेवण्यासाठी बनवलेला आहे. या संगणकाची कार्यक्षमता मोठ्या प्रमाणात असते, परंतु हे लॅपटॉपसारखे पोर्टेबल नसतात. डेस्कटॉप संगणकात अनेक घटक आढळतात, जसे की कीबोर्ड, माऊस, इनपुट-आउटपुट साधने आणि सीपीयू.

सीपीयू म्हणजे सेंट्रल प्रोसेसिंग युनिट, ज्याला संगणकाचा मुख्य भाग मानले जाते. सर्व कार्यप्रक्रिया सीपीयू मार्फत पार पाडल्या जातात, म्हणूनच त्याला संगणकाचा “मेंदू” असेही संबोधले जाते. आजही विविध घरांमध्ये आणि संस्थांमध्ये डेस्कटॉप संगणक बघायला मिळतात, कारण हे संगणक स्वस्त, टिकाऊ आणि दीर्घकाळ टिकणारे असतात.

Laptop | लॅपटॉप

गेल्या काही वर्षांत तंत्रज्ञान क्षेत्रात इतकी प्रगती झाली आहे की, मायक्रो कॉम्प्युटरचा आकार इतका लहान करण्यात आला आहे की, तो आपण सहज एका ठिकाणाहून दुसऱ्या ठिकाणी नेऊ शकतो. सामान्य व्यक्ती देखील हे खरेदी करून वापरू शकतात, आणि यालाच आपण लॅपटॉप म्हणतो. लॅपटॉपला कधी कधी नोटबुक असेही संबोधले जाते.

लॅपटॉपला बॅटरी आणि चार्जिंगची आवश्यकता असते, त्यामुळे आपण तो कुठेही बरोबर नेऊ शकतो. हा एक पोर्टेबल संगणक आहे, ज्याचा आकार खूपच लहान आणि वजन अत्यंत हलके असते, म्हणून तो प्रवासात सहज नेता येतो. लॅपटॉपला आपण मोबाइलसह कनेक्ट करू शकतो, ज्यामुळे याचा वापर अधिक सुलभ आणि सोपा होतो.

Mini computer | मिनी संगणक

हा संगणक मध्यम आकाराचा असतो. मायक्रो कॉम्प्युटरच्या तुलनेत याचा आकार आणि किंमत अधिक असतात, त्यामुळे याचा वापर वैयक्तिक म्हणजेच पर्सनल कामांसाठी केला जात नाही. या संगणकावर एकाच वेळी एक किंवा त्याहून अधिक व्यक्ती काम करू शकतात.

लहान-मोठ्या संस्थांमध्ये या संगणकाचा वापर सामान्यतः केला जातो. याची प्रक्रिया गती सुमारे 10 ते 30 MIPS एवढी असते. एकाच वेळी अनेकजण काम करू शकतात, त्यामुळे या संगणकांचा वापर मोठ्या संस्था, प्रयोगशाळा, तसेच व्यावसायिक ठिकाणी केला जातो.

Mainframe computer | मेनफ्रेम संगणक

मेनफ्रेम संगणकांचा आकार मोठा असतो. कार्यक्षमता आणि किंमत या दोन्ही बाबतीत ते मिनी कॉम्प्युटर आणि मायक्रो कॉम्प्युटरच्या तुलनेत अधिक असतात. या संगणकांची कार्यक्षमता जास्त असल्यामुळे मोठ्या प्रमाणात डेटा प्रक्रिया करण्यासाठी आणि एकाच वेळी विविध प्रकारच्या सेवा पुरवण्यासाठी त्यांचा वापर होतो. मोठ्या प्रमाणात डेटा संग्रहित करणे आणि त्यावर प्रक्रिया करणे आवश्यक असलेल्या क्षेत्रात मेनफ्रेम संगणक उपयुक्त ठरतात. उदाहरणार्थ, बँका, विविध कंपन्या आणि शासकीय संस्थांमध्ये मेनफ्रेम संगणकांचा वापर केला जातो.

मेनफ्रेम संगणकांच्या काही वैशिष्ट्यांमध्ये अत्यंत उच्च प्रोसेसिंग क्षमता आहे. कंपन्यांमध्ये एकाच वेळी अनेक व्यक्ती काम करत असतील, तर मेनफ्रेम संगणक मल्टी-टास्किंग आणि मल्टी-यूजर सपोर्ट सक्षमपणे प्रदान करतो. कार्यक्षमता अधिक असल्यामुळे या संगणकांमध्ये डेटा सुरक्षित ठेवण्यासाठी वेगवेगळ्या सुरक्षा प्रणाली उपलब्ध असतात, त्यामुळे डेटा चोरी किंवा हॅकिंगचा धोका खूप कमी असतो.

मेनफ्रेम संगणक मोठ्या प्रमाणात ऊर्जा वापरतात. त्यांचे काम सुरळीतपणे चालावे आणि गरम होण्याचे प्रमाण कमी राहावे म्हणून त्यांना प्रभावी शीतकरण व्यवस्था लागते. फायनान्स क्षेत्र, विमा कंपन्या, सरकारी संस्था, आणि बँका या क्षेत्रांमध्ये मेनफ्रेम संगणकांचा विशेष वापर केला जातो.

Super Computer | सुपर संगणक

मेनफ्रेम संगणक आकाराने मोठे असतात. मिनी कॉम्प्युटर आणि मायक्रो कॉम्प्युटर यांच्या तुलनेत त्यांची कार्यक्षमता आणि किंमत अधिक असते. या संगणकांची कार्यक्षमता उच्च असल्यामुळे मोठ्या प्रमाणात डेटा प्रक्रिया करणे आणि एकाच वेळी विविध सेवा पुरवणे यासाठी त्यांचा वापर केला जातो. ज्या ठिकाणी मोठ्या प्रमाणात डेटा संग्रहित करून त्यावर प्रक्रिया करावी लागते, अशा क्षेत्रात मेनफ्रेम संगणक अत्यंत उपयुक्त ठरतात. उदाहरणार्थ, बँका, विविध प्रकारच्या कंपन्या आणि शासकीय संस्थांमध्ये मेनफ्रेम संगणकांचा वापर केला जातो.

मेनफ्रेम संगणकांच्या काही वैशिष्ट्यांमध्ये त्यांची उच्च प्रोसेसिंग क्षमता विशेष महत्त्वाची आहे. जर एखाद्या कंपनीत एकाच वेळी अनेक व्यक्ती काम करत असतील, तर मेनफ्रेम संगणक मल्टी-टास्किंग आणि मल्टी-यूजर सपोर्ट सक्षमपणे प्रदान करतो. कार्यक्षमता अधिक असल्यामुळे या संगणकांमध्ये डेटा सुरक्षित ठेवण्यासाठी उच्चस्तरीय सुरक्षा प्रणाली देण्यात आलेल्या असतात, त्यामुळे डेटा चोरी आणि हॅकिंगचा धोका कमी असतो.

मेनफ्रेम संगणक मोठ्या प्रमाणात ऊर्जा वापरतात. त्यांना सतत थंड ठेवण्यासाठी उच्च दर्जाच्या शीतकरण यंत्रणेची गरज असते, जी संगणकाचे तापमान नियंत्रित ठेवते. फायनान्स क्षेत्र, विमा कंपन्या, सरकारी संस्था आणि बँका या क्षेत्रांमध्ये मेनफ्रेम संगणकांचा विशेष वापर केला जातो.

या लेखात आपण संगणकाचे प्रकार कसे असतात आणि ते कसे कार्य करतात याबद्दल माहिती पाहिली. मला आशा आहे की तुम्हाला संगणकांच्या विविध प्रकारांविषयी संपूर्ण माहिती मिळाली असेल. लवकरच नव्या विषयासह भेटू, धन्यवाद !

जर या लेखासंबंधी काही अडचणी किंवा शंका असतील, तर कृपया कमेंट बॉक्समध्ये नक्की विचारावे. तुमच्या समस्यांचे समाधान करण्यासाठी आम्ही तत्पर आहोत. हा लेख तुम्हाला कसा वाटला, याबद्दल तुमचे मत कमेंटद्वारे कळवायला विसरू नका !