Tally Prime मध्ये Payment Voucher Entry कशी करतात ? पूर्ण Step by Step मार्गदर्शन
आजच्या डिजिटल अकाउंटिंगच्या काळात, Tally Prime हे सर्व व्यवसायांसाठी, दुकानांसाठी तसेच अकाउंटिंग शिकणाऱ्यांसाठी अत्यंत उपयुक्त सॉफ्टवेअर बनले आहे. छोटा व्यवसाय, मोठी कंपनी किंवा रिटेल स्टोअर असो, आर्थिक व्यवहारांची अचूक नोंद ठेवणे आणि त्याचे रिपोर्ट तयार करणे हे प्रत्येक व्यवसायासाठी महत्त्वाचे असते, आणि यासाठी Tally Prime सर्वात सोपा आणि वेगवान पर्याय आहे. Tally Prime मध्ये विविध प्रकारचे Vouchers उपलब्ध आहेत – Payment, Receipt, Contra, Journal इत्यादी – जे आर्थिक व्यवहारांची योग्य प्रकारे नोंद ठेवण्यास मदत करतात. यापैकी Payment Voucher हे मुख्यत्वे पैशांचा व्यवहार नोंदवण्यासाठी वापरले जाते, जसे की भाडे, बिले, खर्च किंवा इतर कोणतेही देयक.
Tally Prime Payment Voucher Entry करताना प्रत्येक स्टेप व्यवस्थित पाळली गेली पाहिजे – Ledger ची निवड, Amount टाकणे, Cost Centre/Category ची नोंद, आणि Remarks भरणे – जेणेकरून व्यवहाराची अचूक नोंद आणि भविष्यातील रिपोर्टिंगमध्ये त्रुटी होऊ नयेत. या लेखात आपण Payment Voucher चे Step by Step Entry, Practical उदाहरणे आणि काही महत्वाचे Tips पाहणार आहोत, ज्यामुळे नवशिक्यांसाठी हे प्रोसेस अधिक सोपे आणि समजायला सोयीस्कर होईल.
Payment Voucher म्हणजे काय ?
Payment Voucher हा व्यवसायातील आर्थिक व्यवहार व्यवस्थित नोंदवण्यासाठी वापरला जाणारा महत्त्वाचा दस्तावेज आहे. जेव्हा व्यवसायातून पैसे बाहेर जातात – जसे की Supplier ला पेमेंट, ऑफिसचा खर्च, वीज-पाणी बिल भरणे किंवा कर्मचारी पगार देणे – तेव्हा Payment Voucher तयार केला जातो. सोप्या भाषेत, “व्यवसायातून पैसा बाहेर जातो तेव्हा प्रत्येक व्यवहाराची स्पष्ट नोंद ठेवण्यासाठी Payment Voucher अनिवार्य आहे.” हा व्हौचर आर्थिक व्यवहार पारदर्शक ठेवतो, खर्च ट्रॅक करणे सोपे बनवतो आणि बॅलन्स शीट तयार करताना उपयोगी पडतो.
Payment Voucher म्हणजे काय आणि Tally Prime मध्ये कसे तयार करायचे ?
Payment Voucher ही अकाउंटिंगमधील महत्त्वाची दस्तऐवज प्रकार आहे, जी पैसे दिल्याचे प्रमाण म्हणून तयार केली जाते. हे Voucher व्यवसायाच्या वित्तीय व्यवहारांचे रिकॉर्ड ठेवण्यासाठी, Audit आणि Tax Filing साठी खूप उपयोगी असते. व्यवसायात रोजचे खर्च, Supplier Payments, Salary, Bills व Loan Repayments यासाठी Payment Voucher वापरला जातो.
Payment Voucher कधी वापरतात ?
Cash Payment – ऑफिसच्या रोजच्या खर्चासाठी जसे की Office Rent, Stationery, Transport इत्यादी.
Bank Payment – Cheque, NEFT किंवा UPI द्वारे केलेले पैसे.
Supplier Payment – Vendor किंवा Supplier ला वस्तू/सेवा घेतल्यानंतर दिला जाणारा पैसा.
Expense Payment – विजेचे बिल, Internet Recharge, Salary, Insurance Premium इत्यादी.
Loan Repayment – कर्जाचा हप्ता किंवा व्याज भरण्यासाठी.
Payment Voucher वापरल्यामुळे प्रत्येक व्यवहाराची नोंद व्यवस्थित होते आणि भविष्याच्या Audit, Tax Filing किंवा Internal Accounting मध्ये पारदर्शकता राखली जाते.
Payment Voucher उघडण्याची पद्धत
Gateway of Tally मध्ये लॉगिन करा.
Accounting Vouchers वर क्लिक करा.
Voucher Type List मधून Payment (F5) निवडा.
Payment Voucher स्क्रीन उघडण्यासाठी शॉर्टकट की F5 वापरू शकता.
स्क्रीनवर Payment Voucher दिसेल आणि आपण Entry सुरू करू शकता.
Step by Step Payment Voucher Entry
तारीख तपासा (Date Check)
Payment Voucher उघडल्यानंतर सर्वप्रथम तारीख तपासा.
जर तारीख बदलायची असेल, तर F2 दाबा आणि योग्य तारीख निवडा.
Mode of Payment निवडा (Cash/Bank)
Cash Payment: तुम्ही रोख पैसे दिले असल्यास Cash Account निवडा.
Bank Payment: बँक द्वारे व्यवहार झाल्यास, संबंधित बँक खाते निवडा (उदा. HDFC, SBI, ICICI).
Party किंवा Expense Account निवडा
हा Payment कोणासाठी आहे ते ठरवा.
उदा. ऑफिस स्टेशनरीसाठी Stationery Expenses, किंवा एखाद्या पुरवठादारासाठी Shree Traders.
हे Account योग्यरित्या निवडणे महत्वाचे आहे, कारण यावरून Balance Sheet मध्ये नोंदी योग्य दिसतात.
Amount आणि Narration भरा
व्यवहाराची रक्कम Amount मध्ये लिहा.
Narration मध्ये छोटा तपशील लिहा, ज्यामुळे Entry नंतर समजायला सोपी राहील.
उदा. “Office Stationery Purchase Payment” किंवा “Electricity Bill Payment for October 2025”.
Entry Save करा (Accept the Entry)
सर्व माहिती भरल्यानंतर Ctrl + A दाबा किंवा स्क्रीनवर “Accept?” → Yes निवडा.
यामुळे Payment Voucher सुरक्षितपणे Save होईल आणि Tally Prime मध्ये Entry पूर्ण होईल.
Tally Prime Payment Voucher Entry – Practical Example
उदाहरण: ऑफिस स्टेशनरीसाठी रोख ₹2,500 पैसे दिले
Step 1: Payment Voucher उघडा
Gateway of Tally → Accounting Vouchers → F5 (Payment)
Payment Voucher स्क्रीन दिसेल.
Step 2: तारीख तपासा
तारीख योग्य आहे की नाही ते पाहा.
बदलायची असल्यास F2 दाबा आणि तारीख निवडा.
उदाहरण: 24/10/2025
Step 3: Mode of Payment निवडा
Cash Payment: रोख पैसे दिले असल्यास
Bank Payment: बँक चेक/NEFT/UPI द्वारे दिले असल्यास
उदाहरण: रोख पैसे दिले → Cash Account निवडा
Step 4: Party / Expense Account निवडा
खर्चाचे कारण लिहा किंवा कोणाला पैसे दिले ते निवडा.
उदाहरण: Stationery Expenses
Step 5: Amount आणि Narration भरा
रक्कम भरा: ₹2,500
Narration लिहा: “Office Stationery Purchase Payment”
Step 6: Entry Save करा
सर्व माहिती भरल्यानंतर Ctrl + A दाबा किंवा “Accept?” → Yes निवडा.
Entry Save झाली आणि Ledger मध्ये नोंद झाली.
Practical Tips for Accuracy
Payment Voucher Entry करताना Date आणि Mode तपासणे आवश्यक आहे.
Narration ने Entry स्पष्ट केली पाहिजे, जेणेकरून नंतर Reports वाचताना सोपे होईल.
Regular Payment Vouchers नोंदवल्याने Balance Sheet आणि Profit & Loss Reports योग्य दिसतात.
बँक Payment करताना Cheque No./UTR No. नोंदवणे आवश्यक.
Tally Prime मध्ये Payment Voucher Reports पाहणे
Tally Prime हे आजच्या डिजिटल अकाउंटिंगच्या युगात व्यवसायिकांसाठी अत्यंत महत्त्वाचे अकाउंटिंग सॉफ्टवेअर आहे. छोटे व्यवसाय असो किंवा मोठी कंपन्या, प्रत्येक व्यवसायासाठी खर्च आणि पेमेंट्स व्यवस्थित रेकॉर्ड करणे आवश्यक आहे. या संदर्भात Payment Voucher Reports पाहणे अत्यंत महत्वाचे आहे. खाली त्याची सोपी पद्धत दिली आहे:
1. Gateway of Tally मधून Reports उघडा
Tally Prime सुरू केल्यावर, मुख्य स्क्रीनवरील Gateway of Tally मध्ये जा. येथे Display या ऑप्शनवर क्लिक करा. Display मध्ये आपल्याला विविध रिपोर्ट्स पाहता येतात जसे की Day Book, Ledger, Bank Book, Cash Book इत्यादी.
2. Day Book Reports मध्ये Payment Voucher पाहणे
Day Book हा रिपोर्ट आपल्या सर्व आर्थिक व्यवहारांचा संक्षिप्त सारांश दाखवतो.
Display → Day Book पर्याय निवडा.
Day Book उघडल्यानंतर, आपण पाहू इच्छित Date Range निवडा, जसे की आजचा दिवस, महिन्याचा कालावधी किंवा कस्टम तारीख.
नंतर, Report Type मध्ये Payment निवडा. त्यामुळे फक्त Payment Voucher संबंधित व्यवहारच दिसतील.
यामध्ये आपण कोणत्या खात्याशी पेमेंट झाली, पेमेंटची रक्कम, तारीख आणि रिसीव्हरचे नाव यांची संपूर्ण माहिती मिळते. हे रिपोर्ट आपल्या व्यवसायाच्या खर्चांचे ट्रॅक ठेवण्यासाठी खूप उपयुक्त आहे.
Tally Prime मध्ये Entry करताना लक्षात ठेवायच्या महत्त्वाच्या गोष्टी
Tally Prime हे आजच्या डिजिटल युगातील लोकप्रिय अकाउंटिंग सॉफ्टवेअर आहे. योग्य Accounting Entry केल्यास व्यवसायाची आर्थिक स्थिती नेहमी स्पष्ट राहते.
1. Debit आणि Credit योग्य खात्यात करा:
Entry करताना Debit आणि Credit खात्यांची योग्य निवड करा. चुकीचा Account निवडल्यास Balance Sheet व Profit & Loss Statement मध्ये फरक पडू शकतो.
2. खर्चाचे Accounts वेगळे ठेवा:
Rent, Salary, Stationery, Electricity वगैरे खर्चासाठी वेगळे Accounts ठेवा. हे तपशीलवार अहवाल तयार करताना उपयुक्त ठरते.
3. Narration स्पष्ट लिहा:
प्रत्येक Entry साठी स्पष्ट कारण लिहा, जसे की “October Salary Payment” किंवा “Stationery Purchase.”
4. Cash व Bank Book रोज reconcile करा:
रोजची reconciliation केल्यास चुक किंवा मिसिंग Transaction लगेच लक्षात येतात आणि आर्थिक व्यवस्थापन पारदर्शक राहते.
5. प्रत्येक Payment साठी Bill/Receipt ठेवा:
सर्व Payments आणि Receipts ची प्रमाणित नोंद ठेवा. Audit दरम्यान हे उपयुक्त ठरते.
6. Bank Payment करताना Cheque No. व Date नोंदवा:
Bank Payment करताना Cheque नंबर, तारीख व Amount नोंदवणे आवश्यक आहे.
Tally Prime Payment Voucher या लेखाने तुम्हाला मदत केली का? कृपया खाली कमेंट बॉक्समध्ये तुमचे विचार नक्की शेअर करा.
तुमच्या प्रतिक्रियेमुळे आम्हाला अजून उपयोगी आणि माहितीपूर्ण लेख तयार करण्यास प्रेरणा मिळते!
